Rodzaje zabezpieczeń kredytów

Kredyt wysokokwotowy oraz długoterminowy jest związany z większym ryzykiem kredytowym, dlatego banki, udzielając takich zobowiązań, wymagają zabezpieczenia. Przy kredytach hipotecznych to hipoteka, wkład własny oraz ubezpieczenie. Jednak zabezpieczenie może być również stosowane przy kredytach konsolidacyjnych oraz gotówkowych, jeśli klient wnioskuje o wysoką kwotę zobowiązania. Przy kredytach mogą być zastosowane zabezpieczenia rzeczowe oraz osobiste.

 

Najpopularniejszym celem, na jaki wykorzystują Polacy środki pochodzące z kredytów, jest remont mieszkania. W 2021 roku, aż 31% ankietowanych wzięło zobowiązanie na odświeżenie mieszkania. Drugi powód zaciągania kredytów to spłata innego zadłużenia. Z takiego rozwiązania w poprzednim roku skorzystało 24% badanych. Jednak pamiętajmy, że nie jest to dobry sposób na pozbycie się długu, ponieważ może skutkować wpadnięciem w spiralę zadłużenia.

 

Zadłużenie polskich gospodarstw domowych wobec sektora bankowego we wrześniu 2021 roku wyniosło 797,3 mld zł. W tym samym okresie roku 2020 zadłużenie wynosiło 767,5 mld zł. Oznacza to, że w ciągu roku wartość zobowiązań zwiększyła się o 3,88% (około 30 mld zł). Wartość kredytów mieszkaniowych we wrześniu 2021 wyniosła 500,6 mld zł, kredyty konsumpcyjne były na poziomie 187 mld zł, a pozostałe należności to 109,7 mld zł. W poprzednim roku Polacy najczęściej wybierali: kredyty gotówkowe (65%), kredyty hipoteczne (22%), linię kredytową na rachunku (9%) oraz karty kredytowe (3%) (źródło: https://www.zbp.pl/getmedia/0c90e935-dba1-4b6f-bcc0-720b59a36759/InfoKredyt-12-21). Niektóre z tych zobowiązań wymagały dodatkowo zabezpieczenia.

 

Czym jest zabezpieczenie kredytu?

 

Zabezpieczenie kredytu jest formą gwarancji dla banku na wypadek sytuacji, gdyby kredytobiorca przestał spłacać zobowiązanie. Daje ono kredytodawcy możliwość odzyskania pożyczonych pieniędzy, w przypadku gdy spłata kredytu zostanie wstrzymana. Udzielając zgody na zabezpieczenie kredytu, kredytobiorca ma większą motywację do spłaty zobowiązania, ponieważ nie będzie chciał utracić rzeczy przekazanej jako zabezpieczenie, np. mieszkania czy samochodu. W przypadku, gdyby kredytobiorca przestał spłacać zadłużenie, bank może odzyskać swoją własność. Jeśli na skutek zadłużenia klienta dojdzie do postępowania egzekucyjnego, instytucja finansowa, która udzieliła zobowiązania z zabezpieczeniem, może skorzystać z pierwszeństwa zaspokojenia wierzytelności przy zabezpieczeniach rzeczowych lub upomnieć się o zwrot pożyczonej kwoty od innych osób przy zabezpieczeniu osobistym.

 

Rzeczowe rodzaje zabezpieczeń kredytów

 

Rzeczowe zabezpieczenie kredytu polega na udzieleniu wierzycielowi możliwości zaspokojenia roszczenia z poszczególnych elementów majtku. Może to być rzecz ruchoma lub nieruchomość należąca do kredytobiorcy albo osoby trzeciej.

 

Rzeczowe rodzaje zabezpieczeń kredytów to:

 

• Hipoteka, która jest ustanowiona na nieruchomości należącej do kredytobiorcy.
• Zastaw ogólny – występuje w przypadku, gdy określona rzecz ruchoma obciążona jest prawem, na mocy którego wierzyciel może zaspokoić swoje wierzytelności z rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością i ma pierwszeństwo przed wierzycielami osobistymi dłużnika.
• Kaucja – polega na złożeniu przez dłużnika zabezpieczenia w formie papierów wartościowych na okaziciela lub określonej sumę pieniędzy, z których bank może zaspokoić zadłużenie w momencie, gdy dłużnik nie wywiązuje się z umowy.
• Blokada środków na rachunku bankowym – w tym przypadku dochodzi do zablokowania określonej sumy pieniędzy na koncie kredytobiorcy do momentu, aż ten spłaci zaciągnięte zobowiązanie.
• Przewłaszczenie na zabezpieczenie – polega na przeniesieniu prawa własności rzeczy na wierzyciela w celu zabezpieczenia spłaty zadłużenia.
• Ubezpieczenie kredytu – pozwala na zaspokojenie roszczeń wierzyciela przez ubezpieczyciela, kiedy zaistnieją okoliczności określone w polisie.

 

Osobiste rodzaje zabezpieczeń kredytu

 

Osobiste zabezpieczenie kredytu polega na gwarancji spłaty zobowiązania przez osobę trzecią, która odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z kredytobiorcą za zadłużenie z tytułu kredytu. W przypadku, gdy klient ma problemy finansowe i zaprzestanie regularnie spłacać zobowiązanie, wtedy bank może zwrócić się bezpośrednio do poręczyciela o spłatę zobowiązania.

 

Osobiste rodzaje zabezpieczeń kredytu to:

 

• Poręczenie wekslowe – to czynność prawna, która polega na bezwarunkowym poręczeniu długu wekslowego oznaczająca, że poręczyciel wekslowy odpowiada za dług tak samo, jak osoba, za którą poręczył.
• Weksel in blanco – to zobowiązanie wystawcy weksla do zapłaty wraz z jego podpisem, ale bez innych istotnych elementów jak określenie kwoty do zapłaty czy termin realizacji zobowiązania.
• Poręczenie określone przepisami Kodeksu cywilnego, czyli zobowiązanie poręczyciela do spłaty kredytu w sytuacji, gdy kredytobiorca nie uczyni tego w terminie określonym w umowie.
• Przelew wierzytelności – to przeniesienie na bank prawa do otrzymywania określonych wierzytelności przysługujących kredytobiorcy.
• Przystąpienie do długu kredytowego – to przystąpienie do umowy kredytowej osoby trzeciej, która występuje jako dłużnik solidarny.
• Gwarancje bankowe – w tym przypadku gwarantem spłaty kredytu jest inny bank, który zobowiązuje się spłacić zadłużenie.

 

 

Zabezpieczenie spłaty kredytu to opcja najczęściej proponowana przez bank, jest ona oczywiste w przypadku kredytów wysokokwotowych z długim terminem spłaty jak kredyt hipoteczny lub konsolidacyjny. Decydując się na kredyt z zabezpieczeniem, kredytobiorca może zyskać nisze koszty kredytu. Zabezpieczenie spłaty kredytu można w trakcie spłaty zobowiązania zmienić, jednak bank nie musi wyrazić zgody na takie rozwiązanie. Istnieją rzeczowe i osobiste rodzaje zabezpieczeń kredytów. W każdym przypadku bank musi zaakceptować wybraną formę zabezpieczenia. W przypadku zabezpieczeń rzeczowych niezbędne jest dostarczenie do banku wyceny rzeczoznawcy przedmiotu czy też nieruchomości będącej zabezpieczeniem kredytu.